Ze grijnsde. « Geld heeft je arrogant gemaakt. »
Ik keek haar in de ogen. « Als je moeder gedwongen was geweest om in een keuken als de mijne te werken, zou je dan ook gelachen hebben? »
Ze was ongewoon sprakeloos.
Die avond, terwijl Nirmala al haar familieleden belde, snikkend om haar « wrede » schoondochter, zat ik in de keuken naast mijn moeder. Ze was stilletjes groenten aan het sorteren, haar schouders trilden.
Ik fluisterde: ‘Mam, we gaan morgen terug naar het dorp. Ik kan het niet laten.’
Ik wil niet dat je hier nog een dag hoeft te lijden. »
Tranen welden op in haar ogen. « Voor altijd? »
Ik knikte. « Ja. Het is tijd. »
Bij zonsopgang pakten we een paar tassen in. Met Kabir in mijn armen liet ik mijn huis, mijn huwelijk en mijn stilte achter.
Op weg naar huis besefte ik dat ik deze last niet eeuwig kon dragen. Ik ging even terug naar de stad, ging naar de bank en betaalde de rest van de lening af met geld dat ik in de loop der jaren had verzameld. Toen droeg ik het huis over aan mijn moeder.
Ze had alles voor me gegeven; nu was het huis echt van haar.
Toen ik thuiskwam, pakte ik de spullen van mijn man en schoonmoeder in koffers, zette ze op de binnenplaats en verving de sloten. Ik stuurde Vikram nog een laatste berichtje:
« Als je nog enig zelfrespect hebt, neem dan je spullen mee. » Je moeder is er niet meer, en ik ook niet. »
Ik wachtte niet op zijn antwoord. Zijn antwoord was de hele tijd stil.
Een paar maanden later hoorde ik gefluister over hun overlijden.
Nirmala, ooit de elegante gastvrouw van kattenfeestjes, slenterde nu in effen katoen over de markt, met neergeslagen ogen, terwijl de buren roddelden: « Haar schoondochter heeft haar eruit gegooid. Dat huis was niet eens van haar. » Haar voormalige vriendenkring nodigde haar niet meer uit. Zelfs mevrouw Malhotra vermeed haar telefoontjes.
Ook Vikram begon terrein te verliezen op zijn werk. Collega’s fluisterden dat zijn « familieschandaal » klanten van streek had gemaakt. Promoties ontgingen hem. De stilte die hij die middag had gekozen, begon hem alles te kosten.
Ik voelde geen vreugde, alleen een overweldigend besef: rechtvaardigheid, als die laat komt, snijdt vaak dieper.
