De kou was een tastbare realiteit in mijn nieuwe leven. Ze steeg op uit de betonnen vloer van de kelder, een vochtige, ijzige aanwezigheid die tot in mijn botten doordrong. Een oude elektrische kachel, die mijn zoon Ian zo vriendelijk was geweest mee te brengen, zoemde treurig in de hoek en gaf niet meer warmte dan een enkele kaars in een vriezer. Zittend op mijn veldbed, gewikkeld in drie dekens, rilde ik nog steeds.
Mijn wereld was gereduceerd tot een kamer van vier bij vier meter. Een veldbed, een gammele tafel, een draagbaar toilet achter een houten wand en een oude commode voor de paar bezittingen die mijn stiefdochter, Olivia, had willen bewaren. Op de tafel stond een bord koude, gestolde havermout die ze die ochtend had meegebracht. Ik had geen honger. Het was lang geleden dat ik honger had gehad.
‘Hoe zijn we hier terechtgekomen, Victor?’ fluisterde ik tegen de vergeelde foto die ik in mijn handen hield. Op de foto glimlachte mijn overleden echtgenoot naar me, zijn ogen vol liefde en levenslust, de levenslust die ons drie jaar eerder was ontnomen. We stonden voor ons huis, dat prachtige, twee verdiepingen tellende bakstenen huis waar ik veertig jaar had gewoond. Het huis dat, wettelijk gezien, niet langer van mij was.
Gelach en het gedempte geluid van de televisie klonken van het plafond naar beneden. Boven in mijn huis leefden mijn zoon en zijn gezin een normaal leven. En daar zat ik dan, beneden in het donker, als een oud, vergeten meubelstuk dat te ingewikkeld was om weg te gooien. Een hoestbui schudde me wakker en ik verstikte mijn hoest in een hoek van mijn deken. De laatste keer dat ik zo hard had gehoest, was Olivia naar beneden gekomen, met een geïrriteerd gezicht. ‘Kun je tenminste een beetje stiller zijn? De kinderen proberen te slapen.’
Ik leefde al drie maanden in een persoonlijke hel, sinds ik de schenkingsakte had getekend. Het was allemaal zo onschuldig begonnen. Ian en Olivia waren komen eten, vol warmte en aandacht die ik al jaren niet meer bij hen had gezien. Ze vertelden me over hun financiële problemen, de stijgende huren, de kosten van de opleiding van hun twee tieners, Kevin en Leah. Ze maakten zich zorgen om mij, alleen in dat grote huis.
‘Mam,’ zei Ian, met een bezorgde stem, ‘we zaten te denken… waarom gaan we niet allemaal samenwonen? We zouden de bovenverdieping kunnen nemen. Dan kunnen we voor je zorgen. En het zou ons helpen om te sparen voor een aanbetaling op ons eigen appartement.’
De verleiding was zo groot. Mijn huis, ooit gevuld met de vrolijke geluiden van een jong gezin, was na Victors dood ondraaglijk stil geworden. De gedachte om het gelach van mijn kleinkinderen weer in de gang te horen weergalmen, was een onweerstaanbaar verlangen.
« En om alles officieel te maken, » voegde hij eraan toe, alsof het een idee van het laatste moment was, « zouden we gewoon een schenkingsakte voor het huis kunnen opstellen. Het is slechts een formaliteit. Dit huis zal altijd ons familiehuis blijven. »
Als een dwaas, verblind door moederliefde en de eenzaamheid van een weduwe, had ik het geaccepteerd.
De dag dat ik de envelop vond, wist ik echt niet meer wat ik moest doen. Olivia had mijn kom pap omgestoten en was in haar haast tegen mijn theekopje gestoten, waardoor er kokende thee op mijn knieën was gespat. Ik schreeuwde het uit van de pijn.
‘Doe je dit expres?’ snauwde ze, haar ogen gevuld met een venijn dat me meer de rillingen bezorgde dan de vochtige lucht. ‘Speel je de slachtofferrol om me een schuldgevoel aan te praten?’
Op dat moment brak er iets in me. Ik begreep dat niets meer goed te maken was. Alles was echt verloren. Later die dag, terwijl ik een doos met oude papieren van Victor aan het sorteren was, raakten mijn vingers een dikke, gelige envelop aan. Daarop stond, in zijn vertrouwde, zelfverzekerde handschrift: « Te openen wanneer alles verloren is. »
Met trillende vingers scheurde ik het open. Binnenin zat een brief.
