« Gefeliciteerd, mam! » zei hij, terwijl hij mijn wang kuste. « Je ziet er uitgeput uit! »
Lila zette de taart opzij. « We dachten: misschien is het tijd dat je hier hulp zoekt. Misschien een schoonmaker? »
Bijvoorbeeld,
ik schonk de koffie in, rustig en stil. « Wat leuk. »
Max rende naar haar toe met een krijttekening en een bloem. « Oma! Ik heb dit voor je gemaakt! »
Wij waren het – drie stokpoppetjes en een hond. « Jij, ik en Rover! » zei hij trots.
« Maar we hebben geen hond, Max, » zei Lila giechelend.
« Oma wil het! Ze heeft het me verteld. »
Thomas lachte. « Mama kan niet eens voor zichzelf zorgen, laat staan voor een hond. »
Ik zette mijn kopje neer en stond op. « Laten we taart eten. Maar eerst een toost. »
Ik tilde de beker op. Ze volgden mij.
« Voor familie. Voor degenen die we het meest vertrouwen. »
“Voor de familie!” herhaalden ze.
Ik dacht altijd dat familie alles was. Toen je vader stierf, Thomas, heb ik keihard gewerkt zodat jij een toekomst kon hebben. Ik heb je $40.000 gegeven zodat Max bij mij kon opgroeien. Ik stuur je $800 per maand voor de kinderopvang. Allemaal uit liefde.
Thomas bewoog op zijn stoel.
“Maar ik ontdekte onlangs dat kinderopvang slechts $ 500 kost.”
Hun glimlach verdween.
Je hebt me bestolen. Maandenlang. En achter mijn rug om smeedde je plannen om me een kamer te verhuren. Je lachte me uit en plande me in een verpleeghuis te plaatsen als ik niet meer goed genoeg voor je was.
« Mam, alsjeblieft… »
« Leg dan eens uit hoe je de vrouw hebt verraden die je alles gaf. »
Lila stond snel op. « Heb je ons bespioneerd? »
« Een speeltje dat je zoon me gaf. Het is grappig hoe de waarheid je ontglipt als je niet oplet. »
« We wilden niemand pijn doen. We wilden gewoon… »
« Je had geld nodig? Dus je hebt gelogen? Je hebt iets meegenomen dat niet van jou was? »
Ik liep naar de la en haalde mijn chequeboek eruit. Hun verwarde ogen volgden me.
« Dit is voorbij. Geen $800 meer. Geen onbetaalde kinderopvang meer. Geen misbruik meer. »
Ik schreef een cheque uit van $500. « Dat zijn de echte kosten van kinderopvang. Vanaf nu gaat elke cent die ik spaar naar Max’ rekening. Hij krijgt het als hij 18 wordt – rechtstreeks van mij. »
“En vanaf vandaag is mijn slaapkamer op slot.”
Er viel een stilte in de kamer. Thomas staarde naar de tafel. Lila’s mond ging open en weer dicht.
Max keek op. « Ben je boos op me, oma? »
Ik knielde neer en omhelsde hem. « Nee, lieverd. Nooit tegen jou. »
“Kunnen we nog portofoons gebruiken?”
Ter illustratie
… Ik glimlachte zachtjes. « Altijd. Het is onze geheime band. »
Thomas’ stem brak. « Mam… het spijt ons. We zullen je terugbetalen. »
« Wat? Nog meer leugens? »
Hij begon te huilen. « Ik weet dat we het verprutst hebben. Maar je bent nog steeds mijn moeder. Laat ons niet met rust. »
« Heb ik je afgesneden? Thomas, ik heb je alles gegeven. Toen je koorts had, wie bleef toen de hele nacht op? Toen je je arm brak, wie lag er op de eerste hulp? Toen studeren te duur werd, wie offerde zich op om je collegegeld te betalen? »
« Mam, nee… »
« Wie betaalde toen je trouwde voor de decoraties die je niet kon betalen? Wie zegde zijn baan op om voor Max te zorgen toen hij geboren werd? Wie maakte je spaargeld leeg toen je een appartement nodig had? »
« Je hebt niet zomaar mijn geld afgepakt. Je hebt alles wat ik gaf vernietigd. Mijn vertrouwen. Mijn liefde. »
Thomas bedekte zijn gezicht met zijn handen. « Het was niet onze bedoeling dat het zo ver zou komen. »
« Je hebt me elke maand zien lijden, zodat jij een gemakkelijker leven kon leiden. En je hebt niets gezegd. »
Lila probeerde te spreken. « Annie, dat was niet… »
« Je wilde wat ik kon geven, niet wie ik ben. »
Ik ruimde langzaam de tafel af. Net zoals ik al tientallen jaren de tafel afruimde. Maar deze keer… voelde ik me lichter.
« Ik heb je opgevoed tot een eerlijk persoon. Iemand die geeft om de mensen die om jou geven. Je vader zou zich schamen. »
« Zeg dat niet, mam. »
“Geef mij dan geen redenen meer om dat te doen.”
Ter illustratie
. Ze vertrokken in stilte. Max zwaaide en klemde zijn portofoon vast als een reddingsboei.
Die avond waste ik weer alleen de afwas. Maar toen ik uit het keukenraam keek, leek de vrouw die naar me terugkeek sterker. Wijzer.
Toen werd de stilte verbroken door ongeregeldheden.
« Oma Annie? Ben je daar? »
Ik drukte op de knop. « Ik ben hier, lieverd. »
« Papa huilt. Mama is boos. Heb ik iets verkeerd gedaan? »
Ik slikte. « Nee, lieverd. Je hebt oma het allermooiste cadeau gegeven. »
« Walkie-talkie? »
« Nee, lieverd. De waarheid. Het doet misschien pijn, maar het bevrijdt ons. »
“Zal je nog steeds van mij houden?”
« Voor altijd ».
« Welterusten, oma Annie. »
« Droom zacht, mijn engel. »
Ik klemde de portofoon weer vast aan mijn labjas. Ik open die spaarrekening binnenkort. En elke dollar die ik vanaf nu verdien, gaat naar waar hij echt hoort: naar Max’ toekomst, niet naar de plannen van zijn ouders.
