‘Waarom vindt oma Oliver leuker dan mij?’ ‘Wil oma mijn oma niet zijn?’ ‘Heb ik iets verkeerds gedaan?’
Elke vraag sneed een stukje uit mijn hart.
De school waar Rosie naartoe ging, gaf haar een stamboomproject mee naar huis toen ze in de kleuterklas zat. Ze moest tekeningen maken van al haar familieleden en vertellen wat elk van hen zo bijzonder maakte. Rosie besteedde uren aan dat project en tekende haar grootouders met een brede glimlach en hartjes rond hun gezicht.
‘Oma Dolores heeft prachtige sieraden,’ vertelde ze me terwijl ze aan het kleuren was. ‘En ze geeft Oliver de allerliefste knuffels. Misschien als ik mijn tekening heel mooi maak, geeft ze mij ook wel knuffels.’
Ik moest de kamer verlaten zodat ze me niet zou zien huilen.
Ik heb Garrett er herhaaldelijk mee geconfronteerd. Ik heb hem gesmeekt om zijn moeder de vaderschapstest te laten zien, om voor onze dochter op te komen, om een einde te maken aan deze wreedheid. Zijn antwoord was altijd hetzelfde. Hij wilde geen drama in de familie veroorzaken. Zijn moeder zou er uiteindelijk wel aan wennen. Rosie was sowieso te jong om het te begrijpen.
De lafheid die ik zag bij de man met wie ik getrouwd was, walgde me met elk jaar meer.
Mijn ouders merkten de situatie op tijdens hun bezoekjes, hoewel ik probeerde het ergste voor hen te verbergen. Mijn moeder nam me tijdens Thanksgiving een keer apart en vroeg me rechtstreeks waarom Rosie zo verdrietig leek als iemand oma Dolores noemde.
‘Ze zit gewoon in een fase,’ loog ik, niet in staat om de volledige omvang van wat er gaande was te erkennen.
Mijn vader was minder diplomatiek.
‘Die vrouw is gif,’ verklaarde hij nadat hij had gezien hoe Dolores Rosie voorbijliep om Oliver te omarmen tijdens een familiebijeenkomst. ‘Je moet je dochter beschermen, schat. Dit is niet iets waar ze zomaar overheen komt.’
Hij had natuurlijk gelijk, maar ik zat toen al zo diep in de problemen dat ik geen uitweg meer zag. Een scheiding betekende een voogdijstrijd, betekende dat Garrett mogelijk zonder toezicht tijd met de kinderen zou doorbrengen in het bijzijn van zijn familie, betekende dat ik de financiële zekerheid zou verliezen waar ik zo van afhankelijk was geworden. Het voelde veiliger om te blijven en te proberen de situatie van binnenuit te beheersen.
Toch bleef ik het proberen. Ik bleef hopen dat de dingen op de een of andere manier zouden verbeteren, dat Dolores Rosie’s lieve karakter en warme hart zou zien en zou beseffen hoe fout ze was geweest.
Die hoop stierf op eerste kerstdag vorig jaar.
De week voor Kerstmis was ongewoon rustig geweest. Garrett was in een betere stemming dan normaal en de kinderen bruisten van de kerstvreugde. Oliver had zijn huiswerk voor de wintervakantie al vroeg af en Rosie had zich met een ongekende intensiteit op knutselprojecten gestort. Ze had onlangs aquarelverf ontdekt en bracht uren door aan de keukentafel met het mengen van kleuren en het experimenteren met verschillende technieken. De meeste van haar schilderijen waren abstracte spetters die ze trots op onze koelkast hing. Maar de kerstkaart voor Dolores was anders.
Ze plande het zorgvuldig en schetste het ontwerp eerst met potlood voordat ze begon te schilderen.
« Ik wil dat oma ziet hoeveel ik van haar hou, » legde Rosie uit terwijl ze aan het werk was. « Misschien begrijpt ze het wel als ik het haar laat zien. »
Mijn hart brak een beetje meer bij elke penseelstreek.
We kwamen rond 2 uur ‘s middags aan op het landgoed van de Whitmores. Rosie had de hele ochtend gewerkt aan een speciaal cadeau voor haar oma. Ze had een kerstkaart geschilderd met waterverf, waarbij ze alle kleuren uit haar collectie had gebruikt om een afbeelding te maken van ons hele gezin voor een kerstboom. Bovenaan had ze met zorgvuldige, ietwat wankele letters geschreven: « Ik hou van je, oma. »
Ze was zo trots op die kaart. Ze had me gevraagd haar te helpen hem in rood vloeipapier te wikkelen en er een gouden lint omheen te binden. Tijdens de autorit hield ze hem als een kostbaar bezit op haar schoot en vertelde ze Oliver alles over de verrassing die ze voor oma had.
Oliver, tien jaar oud, begreep de familiedynamiek beter dan zijn zusje. Ik keek hem na in de achteruitkijkspiegel terwijl Rosie opgewonden aan het kletsen was, en zag de bezorgdheid even op zijn jonge gezichtje. Hij was altijd al beschermend geweest tegenover zijn kleine zusje, en ik denk dat hij ergens wel wist dat die middag niet goed zou aflopen.
Hij was de laatste tijd vragen gaan stellen over waarom oma Rosie anders behandelde. Ik had hem vage antwoorden gegeven over hoe ingewikkeld volwassenen nu eenmaal zijn, omdat ik hem niet wilde belasten met de nare waarheid. Maar Oliver was veel scherper dan zijn leeftijd deed vermoeden. Hij had ruzies tussen Garrett en mij opgevangen. Hij had gezien hoe het gezicht van zijn oma veranderde van warmte naar kilte zodra Rosie een kamer binnenkwam. Hij had meer door dan ik besefte.
Voordat we uit de auto stapten, boog Oliver zich voorover en fluisterde iets in Rosie’s oor. Ze giechelde en knikte, terwijl ze haar ingepakte cadeautje steviger vastklemde. Ik heb nooit ontdekt wat hij precies tegen haar zei, maar ik denk graag dat hij haar op de een of andere manier voorbereidde, haar een pantser gaf voor de strijd die voor haar lag.
Het landgoed van de Whitmores leek wel rechtstreeks uit een kerstcatalogus te komen. Dolores had professionele decorateurs ingehuurd om het pand om te toveren tot een winterwonderland, compleet met duizenden lichtjes, uitbundige kransen en een 3,5 meter hoge kerstboom in de hal. Meredith en Bradley waren eerder met hun kinderen aangekomen en door de ramen kon ik iedereen in de formele woonkamer zien zitten.
Rosie struikelde bijna over haar eigen voeten van enthousiasme om naar binnen te gaan. Ze droeg een rode fluwelen jurk die ik speciaal voor de gelegenheid had gekocht, met een bijpassende strik in haar honingkleurige haar. Ze zag er absoluut prachtig uit, mijn mooie meisje, die niets liever wilde dan geknuffeld worden door haar oma.
Dolores begroette ons bij de deur met haar gebruikelijke theatrale optreden. Ze omhelsde Oliver hartelijk en riep uit hoe lang hij wel niet was geworden en hoe knap hij eruitzag in zijn nieuwe pak. Harold klopte Garrett op de schouder en leidde hem naar de studeerkamer voor hun traditionele kerstwhisky.
Rosie trok aan Dolores’ mouw en stuiterde van onbedwingbare energie.
“Oma, oma, ik heb iets speciaals voor je gemaakt!”
De glimlach op Dolores’ gezicht verdween bijna onmerkbaar.
‘Echt waar?’
‘Ik heb het zelf geschilderd. Helemaal zelf. Toch, mama?’
Ik knikte en probeerde, ondanks de knoop in mijn maag, warmte in mijn stem te leggen.
“Ze heeft er heel hard aan gewerkt. Ze wilde dat het perfect voor je zou zijn.”
Rosie duwde het ingepakte cadeau met beide handen naar Dolores toe.
« Doe het open, oma. Alsjeblieft, alsjeblieft, alsjeblieft. »
Dolores nam het pakketje aan met het enthousiasme dat je zou kunnen opbrengen voor een dode vis. Ze trok het vloeipapier langzaam en bedachtzaam los, terwijl Rosie met stralende ogen en gevouwen handen toekeek. De kerstkaart kwam uit de verpakking. Dolores staarde er een lange tijd naar, haar uitdrukking ondoorgrondelijk.
Rosie trilde bijna van de spanning.
“Vind je hem mooi? Dat zijn jij, opa, papa, mama, Oliver en ik! Kijk, ik heb de boom extra groot gemaakt, want jouw boom is de grootste boom ooit!”
Dolores trok een grimas. Ze keek naar de kaart, naar de uren liefde en moeite die mijn 5-jarige erin had gestoken, en gooide hem richting de prullenbak bij de ingang. De kaart miste de prullenbak en belandde op de grond, maar de boodschap was onmiskenbaar.
« Kinderen uit een buitenechtelijke relatie van mama mogen me geen oma noemen. »
De woorden kwamen aan als een fysieke klap. Rosie’s glimlach verdween en maakte plaats voor verwarring, die al snel omsloeg in verslagenheid.
‘Wat? Wat betekent dat?’
Ik stapte naar voren en reikte naar mijn dochter.
“Rosie, lieverd, het betekent—”
