🔥 Hoe het werd gebruikt: Een delicate dans met vuur
- Verhit de kolen : De houtskool werd in een kleine vuurkorf of kachel aangestoken tot deze gloeide.
- Vul het strijkijzer : Met behulp van een tang werden hete kolen in de holte van het strijkijzer geplaatst.
- Sluit het deksel : Het scharnierende deksel was vergrendeld om warmte en as binnen te houden.
- Test de temperatuur : Druk een stukje stof tegen de zoolplaat – te heet? Wacht even. Te koud? Voeg kolen toe.
- Voorzichtig strijken : De gebruiker werkte snel maar voorzichtig en laadde het strijkapparaat gedurende de dag naar behoefte op.
⚠️ Voorzichtigheid was geboden : Te veel houtskool kon de stof verschroeien; te weinig veroorzaakte kreukels. En de as moest regelmatig worden verwijderd om rook of morsen te voorkomen.
⚙️ Waarom het revolutionair was
Voordat er strijkijzers met houtskool bestonden, gebruikten de meeste mensen ‘harde strijkijzers’ – massieve ijzeren blokken die op een fornuis werden verhit. Deze moesten elke 5-10 minuten worden vervangen omdat ze afkoelden, waardoor er meerdere strijkijzers nodig waren en er constant naar de haard gelopen moest worden.
Het houtskoolstrijkijzer bood hiervoor een oplossing doordat het een eigen warmtebron had , waardoor langer en ononderbroken gestreken kon worden – een enorme tijdsbesparing in een tijdperk waarin de was doen een dagtaak was.
🕯️ Een kijkje in het dagelijks leven
Het gebruik van een houtskoolstrijkijzer ging niet alleen om het verkrijgen van kraakhelder linnengoed; het was een ritueel dat vaardigheid en geduld vergde .
- Wasvrouwen droegen soms een strijkijzer in de ene hand en een klein kolenzakje in de andere.
- Gezinnen hadden vaak twee of drie strijkijzers : één in gebruik, één om af te koelen en één om op te laden.
- Veiligheid stond voorop : vonken, as en intense hitte betekenden dat strijken nooit aan kinderen werd overgelaten .
