Miguel vouwde het open en verstijfde. Het was geen schuldbekentenis, maar een akte. Een perceel grond van 500 vierkante meter aan de hoofdstraat van Antipolo, geregistreerd op naam van Miguel R. Dela Cruz.
« Papa… wat is er? » vroeg hij verbaasd.
Ramón glimlachte lichtjes. « Ik heb dit land twintig jaar geleden gekocht. Toen je ermee instemde ‘mijn schuld af te lossen’, heb ik het op jouw naam gezet. Die 900.000 peso was geen lening. Het was een bewijs van je hart. »
Miguels ogen vulden zich met tranen. Een jaar lang had hij zijn broers benijd om hun comfort terwijl hij zwoegde. Maar nu begreep hij: de schuld was nooit een test van geld geweest, maar van liefde.
De stem van zijn vader, kalm en warm, had de zachtheid van een afscheidsbries: « Geld kan altijd worden teruggewonnen. Liefde – eenmaal verloren – komt nooit meer terug. »
Miguel boog zijn hoofd; tranen vielen op het vel papier en vervaagden de woorden « Eigendomsbewijs — Miguel R. Dela Cruz ».
Hij kneep in de zwakke hand van zijn vader. « Ik wil het veld niet op, pap. Ik wil gewoon meer tijd met jou. »
De oude man glimlachte. « Een goede zoon zijn is de kostbaarste erfenis die ik je kan nalaten. »
Een jaar later overleed pater Ramón vredig in zijn slaap.
Op het altaar rustte zijn foto naast de eigendomsakte – een stille herinnering aan een waarheid die generaties overstijgt:
« De liefde van een toegewijd kind is meer waard dan alle rijkdommen in de wereld. »
Miguel heeft het land nooit verkocht. In plaats daarvan bouwde hij er een klein huis, Casa Ramón, waar hij kansarme jongeren gratis onderwijs aanbood – waarmee hij de erfenis van zijn vader voortzette, niet in rijkdom, maar in wijsheid en liefde.
